We hebben het al vaak gezegd: wij zijn pleitbezorgers van constructief communiceren. Met elkaar samenlevend en -werkend is communiceren niet iets dat we er maar een beetje bij doen… Samenleven en samenwerken ís communiceren. En alleen constructief communicerend kom je verder.
Een van de e-learnings op onze site is getiteld ‘Afstand nemen’. Dat is in moeilijke gesprekssituaties heel een goed advies. Wanneer je in een min of meer explosieve situatie terechtkomt, dan is gebrek aan overzicht vaak een belangrijke oorzaak waardoor de zaak escaleert. En overzicht ontbreekt nu eenmaal wanneer je er zelf middenin zit. Afstand nemen is dan dé remedie. Maar dat is niet altijd gemakkelijk. Niet zelden word je in het brandpunt van problemen met de loop van de dingen meegesleurd. Haast iedereen herkent het wel: een gesprekssituatie loopt wat uit de hand en pas later, als de rook is opgetrokken, wanneer het overzicht weer wat terugkeert, dan zie je pas goed wat je het beste had kunnen doen. Of kunnen laten. En ook niet zelden hebben mensen zich dan al zover ingegraven in hun stellingen, dat terugkeren haast niet meer lukt.
Hoe je dat dan doet, je op tijd realiseren wat er precies aan de hand is en wat je het beste kunt doen, dat kost best even moeite. Maar je kunt het leren en dan helpt het je om niet onnodig ten prooi te vallen aan impulsen. Amerikaanse onderhandelingsexperts kwamen voor zulke situaties met het advies ‘go to the balcony’. Ik vind dat een mooie beeldspraak. Het geeft die afstand weer. Het schetst een beeld alsof je je vanaf het toneel, waar je onderdeel bent van alle verwikkelingen en niet dat overzicht hebt, door de zaal beweegt en naar het balkon gaat. Je kunt je dan voorstellen dat je daar rustig een stoel zoekt en het tafereel vanaf een afstand kunt bekijken. Rustig observeren vanaf een afstand met overzicht over de hele situatie. Iets dat je niet lukt zolang je er zelf middenin staat. Stel je gewoon voor dat je weg kunt stappen uit het brandpunt van de onrust en pas handelen wanneer je meer overzicht en meer inzicht hebt.
Het bijzondere aan dit soort zaken is dat eigenlijk iedereen wel weet dat het waar is. Dat het inderdaad een goed idee is om zoiets te doen, in plaats van er impulsief in te duiken. Maar wanneer je je ineens in zo’n situatie bevindt, doe je het vaak toch weer anders. En wanneer we het er dan samen over zouden hebben, kun je me waarschijnlijk zelfs uitleggen dat het nu in dit geval toch de enige manier is om er meteen krachtig in te duiken want….
Wat helpt, is om je er wat in te verdiepen. Lees en leer erover. Denk erover na. Laat je uitleggen wat manieren zijn om ermee om te gaan. Leer over de voordelen van afstand nemen en overzicht creëren. Dat helpt je. Het verstevigt een bewustzijn over zulke dingen en dat helpt je een volgende keer om niet haast ongemerkt op je impulsen mee te drijven. Vaak zijn het boze of geërgerde impulsen, waar je dan pas later weer spijt van krijgt.
Vaak denken we, of maken we onszelf wijs, dat er haast is. Dat er geen tijd is om even achteruit te stappen om een situatie rustig te bekijken. Maar eerlijk gezegd: zoveel haast is er bijna nooit. Maar toch, als je nu meent dat je geen tijd hebt om de e-learning ‘Afstand nemen’ door te nemen en je zoekt naar een kort en bondig advies voor wanneer spanningen in een gesprekssituatie op beginnen te lopen: ‘go tot the balcony’. Neem de situatie van daar af eerst eens waar, voordat je impulsief reageert. En denk eraan: constructief communiceren kun je leren!
