De afgelopen periode heeft ons allemaal in meer of mindere mate gedwongen om onze contacten online te onderhouden. Werken op afstand, vergaderingen online, toch maar proberen of die coachingsessie online kan en ook een cursus waar we nu allemaal even niet samen voor in een zaaltje kunnen gaan zitten.
Het blijkt, er is misschien wel veel meer mogelijk dan we eerder dachten, maar de reacties lopen uiteen. Er zijn mensen die het allemaal niet zo geweldig vinden, dat werken en overleggen op afstand. Anderen zeggen juist weer dat ze het zo online en op afstand eigenlijk allemaal veel beter vinden gaan. Vast en zeker vaak omdat ze het echt vinden, maar hier en daar wordt er – misschien wel gevoed door hoop op beter – ook wel eens een wat geflatteerd beeld van geschetst.
Tussen dat alles in beweegt zich de meer genuanceerde kijk op de situatie. Inderdaad: er blijkt vaak meer mogelijk te zijn dan we dachten of dan waar we eerder aan wilden. Tegelijk komen we er ook wel achter dat alleen online contact maken zijn beperking kent. Als we even voorbijgaan aan de technische problemen waar je van tijd tot tijd mee te maken hebt, dan is een van de grootste beperkingen dat je elkaar niet echt ontmoet. De online verbinding komt nooit volledig tegemoet aan de menselijke behoefte aan werkelijk contact. Elkaars aanwezigheid echt kunnen voelen. Dicht tegen dat laatste aan, ligt een ander aspect. In het algemeen bouwen we via de online verbindingen geen vertrouwensrelaties op. Het is eerder zo dat we de vertrouwensrelaties die er al zijn exploiteren, om nu in online overleg met elkaar veel werk gedaan te krijgen dat we vroeger samen in rechtstreeks contact met elkaar deden.
Ik ben wel een beetje terughoudend om over dit onderwerp stevige conclusies te presenteren. Maar er zijn wel een paar dingen die volgens mij het overdenken waard zijn. Ook als straks de beperkingen door de Corona-crisis achter de rug zijn, dan zijn er waarschijnlijk ervaringen met op afstand werken waar we blijvend profijt van kunnen hebben. Minder spitsverkeer, en op onderdelen meer efficiency, om maar wat te noemen. Tegelijk: als je op de lange duur van die efficiency wilt blijven profiteren, dan zullen we, meer nog dan eerder misschien, er aandacht aan moeten schenken dat we ook genoeg ‘echt’ contact met elkaar hebben. Wanneer we denken dat het vanzelf wel goed zal gaan, dan gaan we van elkaar vervreemden, dan lijden onze vertrouwensrelaties schade en dan zullen we ook zien dat mensen op dat probleem uit gaan vallen. Meer ziekteverzuim…iets dat zich tijdens de crisis op verschillende plekken al aftekent.
Misschien hebben de crisis en de noodmaatregelen wel iets blootgelegd over vertrouwensrelaties bouwen en onderhouden. Over de noodzaak van aandacht daarvoor. En kunnen we er dus iets van leren. Ja, veel dingen veranderen, maar veel dingen die voorheen golden over constructieve communicatie, de zes basiselementen van ons CCSS-model ook, die gelden nog steeds precies zo. En hoewel ik persoonlijk mensen liever omhels en de hand schud en ik hoop dat dat snel weer terugkomt, werkt het ook prima op anderhalve meter afstand.
