Een aflevering van de serie waarin we vanuit een andere hoek kijken naar het CCSS model voor constructief communiceren. We kijken één voor één naar de zes elementen van het model, die samen als het ware een brug vormen waarmee je afstanden in communicatie kunt overbruggen.

Op een andere manier betekent: nu eens niet kijkend naar wat het ons extra oplevert, maar vooral naar juist de onmisbaarheid van die zes elementen in ieder gesprek waarmee je een doel te halen hebt. En dat wordt duidelijk wanneer je dus eens afvraagt: wat als je aan die zes elementen bewust geen aandacht zou besteden?

Vorige keer keken we naar het eerste element, empathie, onder de titel “aandacht is onmisbaar’. Vandaag het element ‘Doel’. Het ligt voor de hand om daarbij te denken dat het als bijzonder aandachtspunt at overbodig is. Je kunt denken: ‘Het doel van een gesprek, dat is me wel duidelijk. Daar is het allemaal om begonnen… Of misschien: dat is mijn werk… Dat zal dus ook in een uitdagende gesprekssituatie heus niet aan mijn aandacht gaan ontglippen.’

Maar je doel is niet altijd al zo dichtbij. Je moet nog in gesprek Je gesprekspartner staat er nog een beetje tussen en die kan heel andere targets, no-go’s of ambities hebben. Misschien heb je zelfs meerdere gesprekspartners tegelijk tegenover je.

Voordat je het weet kom je in een situatie waarin je je moet afvragen: Hoe zat het ook alweer? Wat heb ik precies nodig? Wat voor speelruimte heb ik? Ga ik het nog redden? Moet ik wat toegeven en hoeveel? En heb ik dan nog genoeg of kan ik me dan beter terugtrekken?

Niet zelden zijn er op de achtergrond ook nog belangen van derden die een rol spelen en waar je niet zomaar omheen kan. Of wat vaker gebeurt dan je misschien zomaar toe wilt geven: iemand gaat op je tenen staan en voordat je het goed en wel in de gaten hebt stapt je ego naar voren. Situaties die vaak toeslaan met gedachten als: ‘Ik zal eens even laten zien dat ik niet over me heen laat lopen….’ Of: ‘Ja maar, ze denken toch zeker niet dat…’ Zo raakt een oorspronkelijk doel heel vaak uit beeld en maakt plaats voor het winnen van een machtsstrijd.

En daarom kun je het element ‘Doel’ uit het CCSS model niet missen. Wanneer je zou besluiten er geen speciale aandacht aan te besteden, dan zal het – zeker in een lastig gesprek – zomaar kunnen ontglippen.

Aandacht dus. Niet alleen voor je gesprekspartner, zoals we vorige keer zeiden toen het om empathie ging, maar ook voor je eigen doelstellingen.

Die focus hou je vast in het gesprek zelf, maar ook door goede voorbereiding. Bijvoorbeeld om vast te stellen of je doel wel haalbaar is en bijvoorbeeld niet veel te groot voor in één gesprek. Stel bijvoorbeeld dat je een collega of leidinggevende bij de opstart van een nieuw project zou willen overtuigen om iedereen die betrokken is eerst de hoofdlijnen van het project in een visuele presentatie voor te leggen, dan is het niet handig om het ook meteen te willen hebben over het gebrek aan voorbereidende vergaderingen in het algemeen en dat er volgens jou gezocht moet worden naar meer mogelijkheden om daar digitaal overleg bij in te zetten en dat er ook meer gedaan moet worden om te zorgen dat alle collega’s die voorbereidingen serieuzer gaan nemen. Zo verlies je focus en kracht.

Dus zorgen voor goede voorbereiding, je in een gesprek niet van je doel af laten leiden en weten waar de grenzen van je doel liggen en wat je eventueel aan speelruimte hebt. Wanneer je daar in een complexe gesprekssituatie voor het eerst over na moet denken, dan is de kans op een goede uitkomst niet groot.

Als op je doel afgaan het enige is dat je te doen hebt, zoals een topsporter naar de finishlijn, dan is dat allemaal zo vanzelfsprekend dat het geen extra aandacht nodig heeft. Maar hier ben je met van alles tegelijk bezig. We hebben nog vier elementen van het model te gaan en ze spelen allemaal tegelijk een rol. Wanneer je je moet concentreren op handhaven van een goed gespreksklimaat, kan het zomaar zijn dat de focus op je doel verslapt.  DOEL een onmisbaar aandachtselement in het CCSS model.

Volgende keer kijken we naar het volgende element: duidelijk.